Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ  δημοσίευσε νέα έρευνα στο παγκόσμιο επιστημονικό συνέδριο 23th International Conference e-Society 2025 που διενεργείται μαζί με τα συνέδρια IADIS International Conference on Information Systems και International Conference on Mobile Learning. Η κατανόηση της οπτικής των εκπαιδευτικών σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη στην εκπαίδευση (AI in Education – ΑΙEd) είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική ενσωμάτωσή της στο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Η επιστημονική αυτή έρευνα στοχεύει να διερευνήσει πώς οι εκπαιδευτικοί χρησιμοποιούν σήμερα τις εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνη και πώς μπορεί να υποστηρίξει αποτελεσματικά την εκπαιδευτική διαδικασία. Διεξήχθη από το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ  σε συνεργασία με τα Safer Internet Centers της Ουγγαρίας, Ιρλανδίας, Λετονίας και Αρμενίας, και με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Δικτύου Safer Internet Centers,  Insafe. Από όσο γνωρίζουμε, αυτή είναι η πρώτη διεθνής έρευνα που υποστηρίζεται από Κέντρα Ασφαλούς Διαδικτύου από πέντε χώρες, για τη διερεύνηση της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης στην εκπαίδευση. Η διακρατική αυτή μελέτη περιλαμβάνει δείγμα από 1754 εκπαιδευτικούς στην Ελλάδα, την Ουγγαρία, τη Λετονία, την Ιρλανδία και την Αρμενία. 

Αυτή η έρευνα στοχεύει να καταδείξει τις διαφορετικές πτυχές με τις οποίες η τεχνητή νοημοσύνη ενσωματώνεται στα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα. Ενώ οι περισσότερες έρευνες για το AIEd έχουν επικεντρωθεί στις τεχνολογικές βελτιώσεις αυτού του τομέα, απαιτείται περισσότερη έρευνα προκειμένου να κατανοηθούν ποιοι παράγοντες διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο οι εκπαιδευτικοί αντιλαμβάνονται, εμπιστεύονται και χρησιμοποιούν την εκπαιδευτική τεχνολογία ΑΙ στη διδασκαλία. Έτσι προκύπτει το πρώτο επιστημονικό ερωτήμα: «Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση του AIEd στις πέντε χώρες εστίασης; Πώς αντιλαμβάνονται την τεχνητή νοημοσύνη οι εκπαιδευτικοί και ποια είναι τα κύρια σημεία του σκεπτικισμού τους;». Όπως προκύπτει από την έρευνα οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί κατανοούν το τρόπο που δουλεύουν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και αναγνωρίζουν τους πιθανούς κινδύνους της. Επίσης οι περισσότεροι δηλώνουν ότι τα συστήματα ΑΙ στην εκπαίδευση χρησιμοποιούνται κυρίως για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών κατά την δημιουργία των μαθημάτων αλλά και για την προτροπή και ενθάρρυνση της συμμετοχής των μαθητών μέσα στην τάξη κατά την εκπαιδευτική διαδικασία. Ωστόσο, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στην καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και στην έκθεση των μαθητών σε μεροληπτικά δεδομένα.

Η έρευνα επικεντρώθηκε επίσης στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης από μαθητές, εξετάζοντας πώς αλληλεπιδρούν με τις τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, τις προτιμήσεις, τις συμπεριφορές τους και τον αντίκτυπο αυτών των αλληλεπιδράσεων στις μαθησιακές τους εμπειρίες. Αυτό αποτελεί το δεύτερο ερευνητικό ερώτημα: «Ποια είναι τα πρότυπα, οι προτιμήσεις και οι επιπτώσεις της ενασχόλησης των μαθητών με εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα από την οπτική γωνία των εκπαιδευτικών;». Οι εκπαιδευτικοί αναφέρουν ότι οι μαθητές χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη κυρίως για τη διαχείριση του σχολικού φόρτου εργασίας τους, δηλαδή για την διευκόλυνση τους ώστε να φέρνουν εις πέρας τις ασκήσεις τους, ενώ εκτός σχολείου, τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης χρησιμοποιούνται κυρίως για ψυχαγωγία.

Τέλος, το τρίτο ερευνητικό ερώτημα αφορά τις μελλοντικές επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης στην εκπαίδευση: «Με ποιους τρόπους η τεχνητή νοημοσύνη θα διαμορφώσει το εκπαιδευτικό τοπίο στο μέλλον;». Οι εκπαιδευτικοί είναι αισιόδοξοι για τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης να βελτιώσει τις εκπαιδευτικές διαδικασίες, ιδιαίτερα μέσω εξατομικευμένων μαθησιακών εμπειριών. Ωστόσο, εκφράζουν σημαντικές ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στην καλλιέργεια κριτικής σκέψης και ηθικά ζητήματα που σχετίζονται με πιθανή κακή χρήση. Επίσης οι εκπαιδευτικοί τονίζουν την ανάγκη για επαγγελματική εξέλιξη μέσω σεμιναρίων κατάρτισης, εργαστηρίων και διαδικτυακών μαθημάτων για την αποτελεσματική ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στις διδακτικές πρακτικές. Συνολικά, τα ευρήματα υπογραμμίζουν μια επιφυλακτική αισιοδοξία μεταξύ των εκπαιδευτικών σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη στην εκπαίδευση, παράλληλα με μια σαφή απαίτηση για επαγγελματική ανάπτυξη  και την ενίσχυση των δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών στη χρήση εργαλείων AI.

Μπορείτε να διαβάσετε όλη την επιστημονική δημοσίευση και αναλυτικά τα αποτελέσματα από εδώ: