Η εικονική πραγματικότητα χρησιμοποιεί υλικό και λογισμικό υπολογιστή για να δημιουργήσει ένα καθηλωτικό τεχνητό περιβάλλον που μοιάζει και ακούγεται σα να βρίσκεστε εκεί.

Συχνά, μπορείτε να αλληλεπιδράσετε και να πλοηγηθείτε σε αυτό το περιβάλλον χρησιμοποιώντας ακουστικά  και  χειριστήρια χειρός φορτωμένα με αισθητήρες που παρακολουθούν τις κινήσεις του κεφαλιού και των χεριών σας. Σε συνδυασμό με τις αναδυόμενες συσκευές οπτικής ή αφής που δημιουργούν την αίσθηση του περιβάλλοντος, αυτή η τεχνολογία παρέχει μια ρεαλιστική και υψηλή αισθητηριακή εμπειρία.

Οι «καθηλωτικές τεχνολογίες» επιτρέπουν ήδη κοινωνικές αλληλεπιδράσεις – όπως το παιχνίδι με άλλους – και μας δίνουν τη δυνατότητα να κάνουμε πράγματα όπως να παρακολουθούμε συναυλίες ή να επισκεπτόμαστε μέρη, όπως μουσεία ή μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς.

Ωστόσο, όπως συμβαίνει με όλους τους τύπους ψηφιακής τεχνολογίας, μπορούν να χρησιμοποιηθούν επιβλαβώς ενώ οι προσομοιωμένες επιθέσεις ή η βία μπορούν να έχουν πραγματικές σωματικές και ψυχικές επιπτώσεις.

Ηλικιακός οδηγός

Οι εικονικοί κόσμοι μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να μάθουν, να παίξουν και να είναι δημιουργικά. Ωστόσο, μπορούν επίσης να κρύβουν κινδύνους.

Όσο πιο συναρπαστική είναι η τεχνολογία, τόσο πιο δύσκολο μπορεί να είναι για τα παιδιά (και τους ενήλικες), να αποσυνδεθούν από τα εικονικά περιβάλλοντα και να επανασυνδεθούν με δραστηριότητες και σχέσεις στον πραγματικό κόσμο.

Επιπλέον, τα εγχειρίδια ασφαλείας προειδοποιούν ότι η χρήση ακουστικών από τα παιδιά – και η παρατεταμένη χρήση από άτομα όλων των ηλικιών – μπορεί να επηρεάσει την όραση και τον συντονισμό.

Εξετάστε τις συστάσεις ηλικίας για τη χρήση του προϊόντος. Αρκετά ακουστικά VR συνοδεύονται από οδηγίες κατασκευαστή που δηλώνουν ότι τα ακουστικά τους δεν είναι κατάλληλα για παιδιά κάτω των 13 ετών. Θα πρέπει επίσης να ελέγξετε την ταξινόμηση των εφαρμογών και των εικονικών περιβαλλόντων στα οποία έχουν πρόσβαση χρησιμοποιώντας τα ακουστικά για να βεβαιωθείτε ότι είναι κατάλληλα για την ηλικία τους.

Τι να ψάξετε

Οι γονείς, οι φροντιστές, οι ενήλικες και όσοι κατασκευάζουν συσκευές VR έχουν όλοι την ευθύνη να βοηθήσουν τα παιδιά να χρησιμοποιούν τεχνολογίες εικονικής πραγματικότητας και να αλληλεπιδρούν σε εικονικά περιβάλλοντα με ασφάλεια.

Εάν σκέφτεστε να χαρίσετε προϊόντα τεχνολογίες που μπορούν να οδηγήσουν τα παιδιά σας σε εξαιρετικά καθηλωτικούς κόσμους, εδώ είναι μερικά πράγματα που πρέπει να σκεφτείτε και να προσέξετε πριν αγοράσετε:

Είναι κατάλληλο για την ηλικία;

Για ποια ηλικία έχει σχεδιαστεί η συσκευή και το περιεχόμενο; Λάβετε υπόψη τις οδηγίες κατασκευαστή και τις συστάσεις των εφαρμογών και του  περιεχομένου στο οποίο έχετε πρόσβαση χρησιμοποιώντας τα ακουστικά, για να βεβαιωθείτε ότι είναι κατάλληλα για την ηλικία των παιδιών.

Είναι ευρέως προσβάσιμο;

Μπορούν οι ρυθμίσεις να προσαρμοστούν έτσι ώστε άτομα διαφορετικών ικανοτήτων, ηλικιών ή γλωσσών να μπορούν να το χρησιμοποιήσουν;

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ασφαλή χώρο;

Τα παιδιά πρέπει να έχουν έναν ασφαλή φυσικό χώρο για να χρησιμοποιούν τη συσκευή. Η χρήση VR απαιτεί ένα ορισμένο ελεύθερο χώρο για την αποφυγή τραυματισμών. Οι χώροι εικονικής πραγματικότητας για παιδιά πρέπει να είναι ένα κοινόχρηστο, εποπτευόμενο περιβάλλον, όπως ένα σαλόνι. Ο χρήστης φοράει το ακουστικό και η οθόνη στο εσωτερικό του δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να «δει» το εικονικό περιβάλλον. Ωστόσο, αυτά τα ακουστικά μπορούν να προκαλέσουν αποπροσανατολισμό στους ανθρώπους και να τους κάνουν να χάσουν την ισορροπία τους. Η περιοχή όπου ένα άτομο χρησιμοποιεί ακουστικά VR θα πρέπει να είναι απαλλαγμένη από εμπόδια που θα μπορούσαν να το τραυματίσουν εάν πέσει ή ξεφύγει από τον έλεγχο.

Ποιες ρυθμίσεις απορρήτου είναι διαθέσιμες;

Η συσκευή παρακολουθεί ή ακούει τους χρήστες μέσω καμερών ή μικροφώνων; Οι ρυθμίσεις για τη διαχείριση της παρακολούθησης για πράγματα όπως κάμερες ή μικρόφωνα είναι σημαντικές για το απόρρητο και την ασφάλεια. Η πρόσβαση σε κάμερες, μικρόφωνα και οποιαδήποτε παρακολούθηση θα πρέπει να είναι απενεργοποιημένη από προεπιλογή. Θα πρέπει επίσης να υπάρχουν λειτουργίες που επιτρέπουν στον χρήστη να διαχειρίζεται τις ρυθμίσεις ανάλογα με τις ανάγκες του. Ανεξάρτητα από την ηλικία σας, εάν χρησιμοποιείτε τεχνολογίες εικονικής πραγματικότητας, ελέγξτε ποιες πληροφορίες μοιράζεστε και με ποιον τις μοιράζεστε.

Ποια επικοινωνία είναι διαθέσιμη;

Μπορούν οι χρήστες να παίξουν ή να μιλήσουν με άλλα άτομα όταν το χρησιμοποιούν; Οι ρυθμίσεις επικοινωνίας θα πρέπει να απενεργοποιούνται από προεπιλογή και να προσαρμόζονται από τον χρήστη ανάλογα με τις ανάγκες του. Οι χρήστες θα πρέπει επίσης να έχουν πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα εργαλείων και ρυθμίσεων ασφαλείας για την πρόληψη και την αναφορά ανεπιθύμητων ή μη ασφαλών επαφών.

Ποια δεδομένα συλλέγονται;

Συλλέγει η συσκευή προσωπικές πληροφορίες; Τι συλλέγει και πώς χρησιμοποιείται ή μοιράζεται; Οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ευρύ φάσμα εργαλείων ασφάλειας και ρυθμίσεων προστασίας της ιδιωτικής ζωής για τη διαχείριση και την ελαχιστοποίηση της συλλογής και χρήσης δεδομένων. Μια συσκευή ή πλατφόρμα εικονικής πραγματικότητας είναι πιθανό να καταγράφει τεράστιες ποσότητες προσωπικών και βιομετρικών δεδομένων (όπως στάσεις σώματος και κινήσεις των ματιών) και άλλα δεδομένα, τα οποία θα μπορούσαν να σας θέσουν σε κίνδυνο.

Υπάρχουν εικονικές ζώνες ασφαλείας;

Σε καθηλωτικά περιβάλλοντα, οι κίνδυνοι συμπεριφοράς, επαφής και περιεχομένου γίνονται όλο και πιο θολοί. Εκτός από την έκθεσή τους σε ακατάλληλο περιεχόμενο από άγνωστα άτομα, οι χρήστες ενδέχεται να έχουν ζωντανές αλληλεπιδράσεις και εμπειρίες μαζί τους. Εξετάστε εάν υπάρχει πρόσβαση σε ασφαλείς ζώνες εντός της πλατφόρμας. Αυτές επιτρέπουν στους χρήστες να αποστασιοποιηθούν από άλλα άτομα και το εικονικό περιβάλλον, δίνοντάς τους την ευκαιρία να αναφέρουν επιβλαβές ή ακατάλληλο περιεχόμενο, επαφή ή επικοινωνία και σίγαση ή αποκλεισμό άλλων χρηστών.

Ποια χαρακτηριστικά ασφαλείας είναι διαθέσιμα;

Μπορείτε να πλοηγηθείτε γρήγορα και να αποκτήσετε πρόσβαση σε λειτουργίες ασφαλείας για γρήγορη έξοδο ή διαχείριση εικονικών περιβαλλόντων; Αυτό περιλαμβάνει τη δυνατότητα αναφοράς επιβλαβούς ή ακατάλληλου περιεχομένου, επαφής ή επικοινωνίας και σίγασης ή αποκλεισμού άλλων χρηστών.

Πώς να παραμείνετε ασφαλείς

Οι καθηλωτικές τεχνολογίες και περιβάλλοντα, ενώ προσφέρουν μια σειρά ευκαιριών και πλεονεκτημάτων σε τομείς όπως η ψυχαγωγία, η εκπαίδευση και η υγεία, μπορούν να δημιουργήσουν αρκετές προκλήσεις ασφάλειας.

Κατανοήστε τον κόσμο στον οποίο εισέρχεται το παιδί σας

Ελέγξτε την τεχνολογία και καθεμία από τις συγκεκριμένες εφαρμογές, παιχνίδια ή περιβάλλοντα στα οποία θέλουν να έχουν πρόσβαση, προτού επιτρέψετε στα παιδιά σας να τα χρησιμοποιήσουν.

Ρύθμιση των γονικών ελέγχων

Οι υπηρεσίες θα πρέπει να διαθέτουν πληροφορίες γονικού ελέγχου και ελέγχου φροντιστή διαθέσιμες στη συσκευή ή στον ιστότοπο του προϊόντος. Για παράδειγμα, υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες για  το Oculus,  το HTC Vive και το PlayStation VR. Βεβαιωθείτε ότι οι ρυθμίσεις ασφάλειας και απορρήτου είναι ενεργοποιημένες και ότι το παιδί σας γνωρίζει πώς να χρησιμοποιεί εργαλεία ασφάλειας και πώς να αναζητά καθοδήγηση και υποστήριξη όταν κάτι δεν πάει καλά ή χρειάζεται βοήθεια.

Επίβλεψη χρήσης

Είναι συχνά δυνατό να παρακολουθείτε τη δραστηριότητα «μεταδίδοντας» ή «αντικατοπτρίζοντας» αυτό που υπάρχει στο ακουστικό του παιδιού σας στην οικογενειακή τηλεόραση ή σε άλλη οθόνη. Οι κλειδαριές με κωδικό πρόσβασης μπορούν επίσης να είναι χρήσιμες. Το VIVE Guardian επιτρέπει στους γονείς να κλειδώνουν το υλικό VR των παιδιών, εμποδίζοντάς τα να έχουν πρόσβαση ή να κατεβάζουν μη εξουσιοδοτημένο περιεχόμενο.

Προστατέψτε την ταυτότητα του παιδιού σας

Τα περισσότερα συναρπαστικά περιβάλλοντα επιτρέπουν στους χρήστες να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους χρησιμοποιώντας avatars και ονόματα οθόνης αντί για την πραγματική εικόνα και το όνομά τους. Βοηθήστε το παιδί σας να επιλέξει ένα avatar και ένα όνομα οθόνης που αντικατοπτρίζει τη δημιουργικότητά του με τρόπο κατάλληλο για την ηλικία του, ώστε να μην δίνει πάρα πολλές πληροφορίες για τον πραγματικό εαυτό του σε άλλους.

Ενθαρρύνετε τα τακτικά διαλείμματα

Τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες, η χρήση διεγερτικών τεχνολογιών (όπως ακουστικά και γυαλιά) μπορεί να προκαλέσει ναυτία. Περιορίστε τη χρήση και κάντε τακτικά διαλείμματα. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν ζάλη, επιληπτικές κρίσεις ή άλλα προβλήματα που προκαλούνται από λάμψεις φωτός ή μοτίβα ενώ βιώνουν VR ή παρακολουθούν οθόνες βίντεο. Εάν αντιμετωπίζετε αυτά τα συμπτώματα, διακόψτε αμέσως τη χρήση συσκευών VR και ζητήστε ιατρική βοήθεια. Εάν το παιδί σας είχε αυτά τα συμπτώματα στο παρελθόν ενώ χρησιμοποιούσε συσκευές VR, έπαιζε βιντεοπαιχνίδια ή ενώ παρακολουθούσε τηλεόραση, θα πρέπει να ελεγχθεί από γιατρό πριν χρησιμοποιήσει αυτήν τη συσκευή.

Ελέγξτε τις ρυθμίσεις ασφαλείας

Πριν χρησιμοποιήσετε τη συσκευή, φροντίστε να διαβάσετε τις προειδοποιήσεις ασφαλείας των κατασκευαστών και να ανατρέξετε σε αυτές καθώς αναπτύσσεται το παιδί σας. Συνεχίστε να ελέγχετε τις ρυθμίσεις για να βεβαιωθείτε ότι κατανοείτε τι είναι διαθέσιμο και ότι οι ρυθμίσεις είναι κατάλληλες για χρήση από το παιδί σας. Οι ρυθμίσεις μπορούν επίσης να προσαρμοστούν ανάλογα με τις ανάγκες.

Χρησιμοποιήστε εικονικά όρια

Όπου είναι δυνατόν, επιλέξτε τοπία και παιχνίδια που δημιουργούν μια καθορισμένη απόσταση στο εικονικό περιβάλλον μεταξύ των συμμετεχόντων. Αυτό εμποδίζει τους άλλους να μπορούν να «αγγίξουν» ή να αλληλεπιδράσουν φυσικά με το παιδί σας μέσω αισθητήρων. Για παράδειγμα, το Horizon Worlds εισήγαγε μια λειτουργία ασφαλείας που ονομάζεται «Προσωπικό όριο», στην οποία μπορείτε να έχετε πρόσβαση στο μενού Ρυθμίσεις. Το Προσωπικό όριο παρέχει 1,2 μέτρα μεταξύ του παιδιού σας και άλλων avatar και παραμένει ενεργοποιημένο από προεπιλογή για μη φίλους.

Ορίστε προσδοκίες

Ο καθορισμός προσδοκιών με το παιδί σας γύρω από την καθηλωτική χρήση της τεχνολογίας θα πρέπει να προσεγγίζεται με τον ίδιο τρόπο όπως για κάθε χρόνο οθόνης. Η σαφής επικοινωνία και η συμφωνία για την κατάλληλη και ισορροπημένη χρήση είναι σημαντική.

Προσέξτε για σημάδια βλάβης

Ακριβώς όπως σε όλους τους χώρους, είναι σημαντικό να προσέχετε για σημάδια δυσφορίας και αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού σας. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι το παιδί σας βιώνει εκφοβισμό ή κακοποίηση στο διαδίκτυο.