Η διασπορά ψευδών ειδήσεων ήταν και είναι συχνό φαινόμενο στο Διαδίκτυο αλλά η εμφάνιση και η υψηλή δημοφιλία των υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης μετέτρεψε την διασπορά αυτή σε πραγματική επιδημία. Ψευδείς ειδήσεις, ακόμη και κάποιες που είναι ηλίου φαεινότερο ότι δεν περιέχουν ίχνος πραγματικότητας ή και λογικής πολλές φορές, μεταδίδονται πλέον με ταχύτητα αστραπής στον κυβερνοχώρο μέσω των social media με αποτέλεσμα δυστυχώς να αποκτούν υπόσταση και να γίνονται τελικά πιστευτές από μεγάλη μερίδα κοινού.
Μεγάλα ελληνικά ειδησεογραφικά συγκροτήματα δεν δίνουν μόνο τη μάχη της είδησης αλλά και τη μάχη της πιστοποίησης της είδησης. Τόσο το Facebook, όπως και η Google, το Twitter και η Wikipedia ανακοίνωσαν τις δικές τους προσπάθειες να περιορίσουν το πρόβλημα.
Πολιτικές σκοπιμότητες, συνωμοσιολογία, συμφέροντα, αφέλεια ή και σάτιρα κρύβονται συνήθως πίσω από τα κατασκευασμένα δημοσιεύματα ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που βλέπουν ακόμη και μία προσπάθεια ελέγχου και φίμωσης της ενημέρωσης.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν τη διάδοση πληροφοριών με πρωτοφανή ταχύτητα. Αν αναλογιστεί κανείς ότι περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες ενημερώνονται σήμερα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκαλεί ανησυχία το γεγονός ότι κάποιες έρευνες καταδεικνύουν πως κυρίως οι νέοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο διαχωρισμό μιας πραγματικής από μια ψευδή είδηση, όπως αναφέρει το Ευρωκοινοβούλιο
Ο καθένας από εμάς λοιπόν, καλείται να ελέγχει την πηγή της πληροφόρησης, να κατανοεί την αποστολή του συγκεκριμένου ΜΜΕ και τους στόχους του, να αναλύει πέραν των όσων διαβάζει, να ελέγχει την ταυτότητα του συντάκτη της είδησης, κατά πόσον όντως υπάρχει και είναι αξιόπιστος, κατά πόσον χρησιμοποιεί αναφορές σε υπαρκτά πρόσωπα, να διασταυρώνει την πληροφορία, να ελέγχει την ημερομηνία δημοσίευσης της είδησης, και να συγκρίνει τις διάφορες πηγές ειδήσεων πριν καταλήξει σε συμπεράσματα. Το ζητούμενο δεν είναι άλλο από την καλλιέργεια της κριτικής μας σκέψης…
ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟ ΠΟΥ ΕΝΤΟΠΙΖΕΙ ΤΙΣ ΨΕΥΔΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Οι ψευδείς ειδήσεις αποτελούν πρόκληση αλλά και ευκαιρία . Ενας νεαρός φοιτητής από την Ελλάδα, ο Βαλεντίνος Τζέκας, ο οποίος φιλοδοξεί να βάλει τέλος στις ψευδείς και παραπλανητικές ειδήσεις που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, δημιούργησε ένα πρόγραμμα με παραμέτρους και ξεχωριστό αλγόριθμο, για άμεσο εντοπισμό των παραπλανητικών ειδήσεων.
Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ/ΜΠΕ είπε ότι ο αλγόριθμός του FightHoax.com έχει τη δυνατότητα μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου να “σκανάρει” κάθε είδους πληροφορία που είναι γραμμένη στο διαδίκτυο, βγάζοντας το συμπέρασμα αν είναι παραπλανητική είδηση.
Ο FightHoax είναι ένα πολυεργαλείο που αναλύει άρθρα ειδήσεων και παρουσιάζει κατά πόσο έμπιστο είναι αυτό που διαβάζει ο αναγνώστης. Η λύση του Fighthoax έχει ως στόχο να βοηθήσει τους δημοσιογράφους και τους καθημερινούς ανθρώπους να αναλύουν και να λαμβάνουν σχετικές χρήσιμες πληροφορίες, σχετικά με ένα οποιοδήποτε θέμα ειδήσεων, μέσα σε δευτερόλεπτα. Επίσης, να βοηθήσει τους fact checkers να βελτιώσουν τη δουλειά τους για την σωστή καταπολέμηση της μαζικής παραπληροφόρησης. Έτσι, με τη βοήθεια των μηχανών αναζήτησης, μπορεί να εκτελέσει μαζικές σαρώσεις σε ολόκληρο τον ιστό, ώστε να εντοπίσει τους παραγωγούς ψευδών ειδήσεων, να προτείνει καλύτερα αποτελέσματα αναζητήσεων και με τη βοήθεια των κοινωνικών δικτύων, μπορεί να προειδοποιήσει τους χρήστες αν το κείμενο που διαβάζουν και είναι έτοιμοι να κοινοποιήσουν είναι ψευδές ή όχι.
ΠΩΣ ΔΟΥΛΕΥΕΙ ΚΑΙ ΠΟΙΑ Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ;
Αρχικά, αναλύεται η ιστορία και η φήμη της ιστοσελίδας που φιλοξενεί το άρθρο ειδήσεων. Είναι η σελίδα γνωστή για την συγγραφή πολλών ψευδών ειδήσεων όπως το abcnews.com.co, είναι γνωστή για τη δημοσίευση διαδοχικών αξιόπιστων άρθρων όπως ο Assosiated Press ή κάτι περισσότερο στη μέση, όπως το Fox News ή το Daily Mail; Στη συνέχεια, ο Fighthoax αναλύει τον συντάκτη του άρθρου και την ιστορία του. Είναι κάποιος γνωστός με ένα έμπιστο παρελθόν σε αξιόλογα ειδησεογραφικά πρακτορεία, είναι κάποιος καθηγητής πανεπιστημίου ή κάποιος που δεν έχει ενεργό παρελθόν στη βιομηχανία ειδήσεων; Τελευταίο και πιο σημαντικό, αναλύεται το άρθρο. Από τη γλώσσα που χρησιμοποιείται για τα αναφερόμενα γεγονότα, συγκρίνει κάθε μικροσκοπική λεπτομέρεια του άρθρου με πιο αξιόπιστα άρθρα σχετικά με το ίδιο θέμα. Το Fighthoax διαβάζει και καταλαβαίνει το άρθρο σαν άνθρωπος. Scan-άρει ολόκληρο τον ιστό, όπως μια βάση δεδομένων, σε δευτερόλεπτα. Υπάρχουν αρκετές σημαντικές διαφορές με άλλα άρθρα που καλύπτουν το ίδιο γεγονός; Έχει το άρθρο αρκετές πληροφορίες για να συγκρίνουμε; Είναι καλή η γραπτή γλώσσα; Αυτοί είναι οι 3 κύριοι πυλώνες του Fighthoax.
ELLINIKA HOAXES.GR
Ο Θοδωρής Δανιηλίδης από την Θεσσαλονίκη είναι ο ιδρυτής του ellinikahoaxes.gr μιας πρωτοπόρας ελληνικής ομάδας στο διαδίκτυο που αποκαλύπτουν- με αποδείξεις- ψεύτικες ειδήσεις που κυκλοφορούν στον κυβερνοχώρο. Στο εξωτερικό υπάρχουν πολλές και πολύ καλά οργανωμένες σελίδες που ασχολούνται με τα hoaxes, αλλά στην Ελλάδα δεν υπήρχε κάτι αντίστοιχο. Τα ελληνικά Hoaxes δημιουργήθηκαν πριν από 4 χρόνια , η επισκεψιμότητα της σελίδας αγγίζει περίπου τους 40.000 χρήστες ανά ημέρα και η ηλικία των χρηστών κυμαίνεται κυρίως από τα 25εως τα 50 έτη. Στόχος σύμφωνα με τον κ. Δανιηλίδη είναι να αναδυκνείεται ο όγκος των ψεύτικων ειδήσεων στο διαδίκτυο έτσι ώστε ο χρήστης να αρχίσει να αντιμετωπίζει την κάθε είδηση με κριτική σκέψη.
ΠΩΣ ΝΑ ΞΕΧΩΡΙΖΕΤΕ ΤΙΣ ΨΕΥΔΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Νέα έρευνα του Stanford University αποκαλύπτει ότι παιδιά και έφηβοι δεν μπορούν να ξεχωρίσουν ποιες από τις ειδήσεις που διαβάζουν στα socialmedia είναι αληθινές και ποιες ψευδείς. Είναι επιτακτική λοιπόν ανάγκη να μάθουν οι νέοι να έχουν κριτική σκέψη γεγονός που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την καλύτερη εκπαίδευση στο σπίτι και στο σχολείο. Δείτε εδώ, στην παρουσίαση του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς διαδικτύου πως μπορείτε να ξεχωρίζετε εύκολα τις ψευδείς ειδήσεις στο διαδίκτυο.