Πριν από ένα χρόνο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τέσσερις μεγάλες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης ανακοίνωσαν κώδικα δεοντολογίας για την καταπολέμηση της παράνομης ρητορικής μίσους στο διαδίκτυο.Ο κώδικας περιλαμβάνει σειρά δεσμεύσεων από το Facebook, το Twitter, το YouTube και τη Microsoft για την καταπολέμηση της διάδοσης τέτοιου περιεχομένου στην Ευρώπη. Αξιολόγηση που διενεργήθηκε από ΜΚΟ και δημόσιους φορείς σε 24 κράτη μέλη, η οποία δημοσιεύτηκε την πρώτη επέτειο του κώδικα δεοντολογίας, δείχνει ότι οι εταιρείες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά την τήρηση των δεσμεύσεών τους.
Ο κ. Άντρους Άνσιπ, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιος για την ψηφιακή ενιαία αγορά, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόοδο που σημειώθηκε λέγοντας: «Η στενή συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και την κοινωνία των πολιτών για την καταπολέμηση της παράνομης ρητορικής μίσους φέρνει απτά αποτελέσματα, και θα εντείνουμε τις κοινές μας προσπάθειες. Εργαζόμαστε τώρα για να εξασφαλίσουμε στενότερο συντονισμό μεταξύ των διαφόρων πρωτοβουλιών και φόρουμ που δρομολογήσαμε με διαδικτυακές πλατφόρμες. Επίσης, θα υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια για τις διαδικασίες «αναγγελίας και δράσης» προκειμένου να αφαιρείται αποτελεσματικά το παράνομο περιεχόμενο – διατηρώντας παράλληλα την ελευθερία του λόγου, η οποία είναι ουσιαστικής σημασίας.»
Η κ. Βιέρα Γιούροβα, Επίτροπος της ΕΕ αρμόδια για τη δικαιοσύνη, τους καταναλωτές και την ισότητα των φύλων, δήλωσε: «Τα πορίσματα της δεύτερης αξιολόγησης του κώδικα δεοντολογίας είναι ενθαρρυντικά. Οι εταιρείεςαφαιρούν τώρα διπλάσιες περιπτώσεις παράνομης ρητορικής μίσους και με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι πριν από έξι μήνες. Πρόκειται για σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, το οποίο δείχνει ότι η προσέγγιση αυτορρύθμισης μπορεί να φέρει αποτελέσματα, εάν όλοι οι παράγοντες πράξουν αυτό που τους αναλογεί. Ταυτόχρονα, οι εταιρείες φέρουν μεγάλη ευθύνη και πρέπει να σημειώσουν περαιτέρω πρόοδο για την υλοποίηση όλων των δεσμεύσεων. Είναι επίσης σημαντικό, κατ’ εμέ, οι εταιρείες πληροφορικής να ενημερώνουν για τις ενέργειές τους όσους καταγγέλλουν περιπτώσεις παράνομου περιεχομένου ρητορικής μίσους.»
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδράζεται στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της, από κοινού με τις εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης και άλλες πλατφόρμες, έχουν την ευθύνη να ενεργούν κατά τρόπον ώστε το διαδίκτυο να μην καταστεί ασύδοτος χώρος παράνομης ρητορικής μίσους και βίας.
Υπογράφοντας τον κώδικα δεοντολογίας, οι εταιρείες πληροφορικής δεσμεύτηκαν ιδίως ότι θα ελέγχουν την πλειονότητα των βάσιμων ειδοποιήσεων για παράνομη ρητορική μίσους σε λιγότερο από 24 ώρες και θα διαγράφουν τέτοιο περιεχόμενο ή θα αποκλείουν την πρόσβαση σε αυτό, εάν είναι απαραίτητο, βάσει των εθνικών νόμων που μεταφέρουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Ο κώδικας υπογράμμισε επίσης την ανάγκη να συνεχιστεί η συζήτηση σχετικά με τρόπους προώθησης της διαφάνειας και ενθάρρυνσης αντίθετων και εναλλακτικών αφηγήσεων.
Με την πάροδο ενός έτους από την έγκρισή του, διαπιστώνεται ότι ο κώδικας δεοντολογίας για την καταπολέμηση της παράνομης ρητορικής μίσους στο διαδίκτυο έχει συμβάλει στην επίτευξη αρκετά σημαντικής προόδου, παρόλο που εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες προκλήσεις:
- Κατά μέσον όρο, στο 59% των περιπτώσεων, οι εταιρείες πληροφορικής ανταποκρίθηκαν σε ειδοποιήσεις σχετικά με παράνομη ρητορική μίσους, αφαιρώντας το περιεχόμενο. Το ποσοστό αυτό είναι υπερδιπλάσιοαπό το 28% που είχε καταγραφεί πριν από έξι μήνες.
- Ο αριθμός των ειδοποιήσεων που επανεξετάστηκαν εντός 24 ωρών βελτιώθηκε από 40% σε 51%κατά το ίδιο εξάμηνο. Το Facebook είναι, ωστόσο, η μόνη εταιρεία που επιτυγχάνει πλήρως τον στόχο της εξέτασης της πλειονότητας των ειδοποιήσεων εντός της ημέρας.
- Σε σύγκριση με την κατάσταση πριν από έξι μήνες, οι εταιρείες πληροφορικής έχουν βελτιωθεί όσον αφορά τον χειρισμό των ειδοποιήσεων που προέρχονται από τους πολίτες με τον ίδιο τρόπο που χειρίζονται εκείνες που προέρχονται από οργανισμούς οι οποίοι χρησιμοποιούν αξιόπιστους διαύλους υποβολής αναφορών. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες διαφορές και τα συνολικά ποσοστά διαγραφών παραμένουν χαμηλότερα όταν οι ειδοποιήσεις υποβάλλονται από το κοινό.
- Τέλος, η παρακολούθηση έδειξε ότι, ενώ το Facebook στέλνει συστηματικά πληροφορίες στους χρήστες σχετικά με τον τρόπο αξιολόγησης των ειδοποιήσεών τους, οι πρακτικές που ακολουθούν οι εταιρείες πληροφορικής διέφεραν σημαντικά μεταξύ τους. Η ποιότητα της πληροφόρησης που παρέχεται ως αιτιολόγηση μιας απόφασης είναι ένας τομέας στον οποίο μπορεί να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος.
- Βελτιώσεις στον χειρισμό των καταγγελιών από τους χρήστες και στη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών
Κατά το τελευταίο έτος, οι εταιρείες πληροφορικής έχουν ενισχύσει τα συστήματά τους για την υποβολή αναφορών και έχουν καταστήσει ευκολότερη την καταγγελία της ρητορικής μίσους. Έχουν εκπαιδεύσει το προσωπικό τους σχετικά και έχουν εντείνει τη συνεργασία τους με την κοινωνία των πολιτών. Χάρη στην εφαρμογή του κώδικα δεοντολογίας, οι εταιρείες πληροφορικής ενίσχυσαν και διεύρυναν το δίκτυο αξιόπιστων πηγών επισήμανσης παράνομων περιεχομένων (trusted flaggers) σε ολόκληρη την Ευρώπη.Η αυξημένη συνεργασία με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών οδήγησε στη βελτίωση της ποιότητας των ειδοποιήσεων, σε συντόμευση του χρόνου διεκπεραίωσης και σε καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά τις αντιδράσεις στις ειδοποιήσεις.
Επόμενα βήματα
Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί την εφαρμογή του κώδικα δεοντολογίας με τη βοήθεια των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Αναμένονται βελτιώσεις από τις εταιρείες πληροφορικής, ιδίως όσον αφορά, αφενός, τη διαφάνεια των κριτηρίων ανάλυσης του περιεχομένου που επισημαίνεται και, αφετέρου, την ενημέρωση των χρηστών.
Η Επιτροπή θα λάβει υπόψη τα αποτελέσματα αυτής της αξιολόγησης στο πλαίσιο των εργασιών που ανακοινώθηκαν στην ενδιάμεση επανεξέτασή της σχετικά με την εφαρμογή της στρατηγικής για την ψηφιακή ενιαία αγορά. Η Επιτροπή θα συνεχίσει επίσης τις εργασίες της για την προώθηση αποτελεσματικότερης συνεργασίας μεταξύ των εταιρειών πληροφορικής και των εθνικών αρχών.
Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή