Η πανδημία COVID-19 ανέδειξε τα οφέλη της ψηφιακής τεχνολογίας, αλλά και την κρίσιμη ανάγκη για ισότιμη πρόσβαση στην τεχνολογία (συσκευές και δίκτυο) και στις ψηφιακές δεξιότητες και ικανότητες, συμπεριλαμβανομένου του γραμματισμού στα μέσα επικοινωνίας, για όλα τα παιδιά. Τα παιδιά που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο αποκλείονται από πόρους που μπορούν να τα βοηθήσουν να μάθουν και να αναπτυχθούν. Οι ανισότητες μπορεί να οδηγήσουν σε υψηλότερους κινδύνους χαμηλότερων εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων, κακής ψυχικής υγείας και έλλειψης μακροπρόθεσμων προοπτικών.

Η εμβληματική πρωτοβουλία BIK+ του Ευρωπαϊκού Έτους Νεολαίας 2022 προτείνει δράσεις γύρω από τρεις πυλώνες:

• ασφαλείς ψηφιακές εμπειρίες για την προστασία των παιδιών από διαδικτυακό περιεχόμενο, συμπεριφορές, επαφές που είναι επιβλαβείς και παράνομες και από καταναλωτικούς κινδύνους και για τη βελτίωση της ευημερίας τους στο διαδίκτυο μέσω ενός ασφαλούς, ηλικιακά κατάλληλου ψηφιακού περιβάλλοντος, το οποίο δημιουργείται κατά τρόπο που σέβεται το βέλτιστο συμφέρον των παιδιών·
• ψηφιακή ενδυνάμωση έτσι ώστε τα παιδιά να αποκτούν τις αναγκαίες δεξιότητες και ικανότητες για να κάνουν ορθές επιλογές και να εκφράζονται στο διαδικτυακό περιβάλλον με ασφάλεια και υπευθυνότητα·
• ενεργός συμμετοχή με σεβασμό στα παιδιά, δίνοντάς τους λόγο στο ψηφιακό περιβάλλον, με περισσότερες δραστηριότητες καθοδηγούμενες από παιδιά για την προώθηση καινοτόμων και δημιουργικών ασφαλών ψηφιακών εμπειριών.

5.1. Ασφαλείς ψηφιακές εμπειρίες (Πώς να προστατεύονται καλύτερα τα παιδιά στο διαδίκτυο)

«Όλοι γνωρίζουμε ότι σε αυτές τις πλατφόρμες συμμετέχουν νέοι, πολλές φορές χωρίς την άδεια των γονιών τους. Εάν το γνωρίζω εγώ, το γνωρίζουν επίσης οι πλατφόρμες και οι εταιρείες.» – ένας Ισπανός δάσκαλος

Η Επιτροπή θα διευκολύνει τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου κώδικα δεοντολογίας της ΕΕ για τον ηλικιακά κατάλληλο σχεδιασμό, με βάση τους νέους κανόνες του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες και σύμφωνα με την οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και τον ΓΚΠΔ. Ο κώδικας αποσκοπεί στη διασφάλιση της ιδιωτικότητας, της ασφάλειας και της προστασίας των παιδιών κατά τη χρήση ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών. Στη διαδικασία αυτή θα συμμετέχουν η βιομηχανία, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, η κοινωνία των πολιτών και τα παιδιά. Ο κλάδος φέρει σημαντική ευθύνη. Διαθέτει τα εργαλεία για τη δημιουργία προϊόντων τα οποία, εκ προεπιλογής και εκ σχεδιασμού, είναι εύχρηστα, ασφαλή και ιδιωτικά. Ως εκ τούτου, όλα τα ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες που είναι πιθανό να χρησιμοποιηθούν από παιδιά θα πρέπει να τηρούν τα δίκαια και βασικά χαρακτηριστικά σχεδιασμού που ενσωματώνουν τις ευρωπαϊκές αξίες, όπως αποτυπώνονται στην πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες. Για παράδειγμα, όλα τα προϊόντα και υπηρεσίες που είναι πιθανό να χρησιμοποιηθούν από παιδιά θα πρέπει να συνοδεύονται από ηλικιακά κατάλληλες, εύκολα κατανοητές και προσβάσιμες πληροφορίες, όπως όρους και προϋποθέσεις, οδηγίες και προειδοποιήσεις, καθώς και απλούς μηχανισμούς αναφοράς βλάβης. Όλοι οι συμμετέχοντες στον ψηφιακό σχεδιασμό θα πρέπει να κατανοούν τις δυνητικά επιβλαβείς επιπτώσεις που έχουν οι επιλογές σχεδιασμού και ανάπτυξης στα παιδιά, καθώς και τους δυνητικούς κινδύνους και βλάβες, όπως η αθέμιτη προσέγγιση παιδιών μέσω διαδικτύου, που προκύπτουν από τη χρήση διαφορετικών ψηφιακών υπηρεσιών από τα παιδιά.

Η Επιτροπή:

•  θα ενθαρρύνει και θα διευκολύνει την εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου κώδικα δεοντολογίας της ΕΕ για τον ηλικιακά κατάλληλο σχεδιασμό, με βάση το πλαίσιο που προβλέπεται στην πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες, έως το 2024·
•  θα εκδώσει αίτημα τυποποίησης για ένα ευρωπαϊκό πρότυπο σχετικά με την επιγραμμική ασφάλιση ηλικίας/εξακρίβωση ηλικίας στο πλαίσιο της πρότασης για την ηλεκτρονική ταυτότητα, από το 2023·
• θα στηρίξει την ανάπτυξη μιας αναγνωρισμένης σε επίπεδο ΕΕ ψηφιακής απόδειξης της ηλικίας με βάση την ημερομηνία γέννησης στο πλαίσιο της πρότασης για την ηλεκτρονική ταυτότητα, από το 2024·
• θα συμπεριλάβει έμφαση στο περιεχόμενο μόνο για ενήλικες στον προγραμματισμένο κώδικα δεοντολογίας στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων 2020-2025
• θα διασφαλίσει ότι ο εναρμονισμένος τηλεφωνικός αριθμός 116 111 θα χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση του κυβερνοεκφοβισμού, σε συνεργασία με τις συγχρηματοδοτούμενες από την ΕΕ γραμμές βοήθειας των SIC, έως το 2023
• θα συγχρηματοδοτήσει τις γραμμές βοήθειας και τις ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που θα αναγνωρίζονται στο μέλλον ως «αξιόπιστες πηγές επισήμανσης παράνομου περιεχομένου» στο πλαίσιο της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες, με σκοπό την παροχή βοήθειας στο κοινό, ιδίως στα παιδιά, όταν αντιμετωπίζουν επιβλαβές και παράνομο περιεχόμενο, από το 2022
• θα κοινοποιήσει τις συστάσεις σχετικά με τον (κυβερνο)εκφοβισμό από την ομάδα εμπειρογνωμόνων για τη στήριξη της ευημερίας στο σχολείο, από το 2023
•  θα χαρτογραφήσει την υφιστάμενη έρευνα σχετικά με τον αντίκτυπο του διαδικτυακού marketing στα παιδιά έως τα τέλη του 2022, για να στηρίξει συντονισμένες δραστηριότητες επιβολής της νομοθεσίας που διεξάγονται στο πλαίσιο του κανονισμού για τη συνεργασία όσον αφορά την προστασία των καταναλωτών, από το 2023.

5.2. Ψηφιακή ενδυνάμωση (Πώς να ενδυναμωθούν καλύτερα τα παιδιά ώστε να κάνουν ορθές επιλογές στο διαδίκτυο)

«Έχετε δώσει στα παιδιά ένα σύνθετο εργαλείο χωρίς να τους δώσετε εγχειρίδιο οδηγιών»  – ένα παιδί από την Πορτογαλία.

Η Επιτροπή:

•  θα στηρίξει την παρακολούθηση του αντικτύπου του ψηφιακού μετασχηματισμού στην ευημερία των παιδιών από τα κράτη μέλη, τη βιομηχανία και την ακαδημαϊκή κοινότητα μέσω της πύλης BIK, από το 2023·
• θα αναπτύξει και θα διανείμει διδακτικές ενότητες (MOOC) για εκπαιδευτικούς μέσω της πύλης BIK και των SIC, 2023/2024·
• θα προωθήσει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών για τα εθνικά προγράμματα σπουδών σχετικά με τον γραμματισμό στα μέσα επικοινωνίας μεταξύ των κρατών μελών και μεταξύ σχολείων και εκπαιδευτικών σε ολόκληρη την ΕΕ, στο πλαίσιο του διαρθρωμένου διαλόγου για την ψηφιακή εκπαίδευση και τις ψηφιακές δεξιότητες και μέσω σχετικών ομάδων εμπειρογνωμόνων, από το 202282·
• θα οργανώσει εκστρατείες γραμματισμού στα μέσα επικοινωνίας με στόχο παιδιά, εκπαιδευτικούς, γονείς και φροντιστές μέσω πολλαπλασιαστών, από το 2022·
• θα αναπτύξει εργαλεία και δραστηριότητες ευαισθητοποίησης σχετικά με τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα παιδιά ως νέοι καταναλωτές, με την υποστήριξη της πύλης BIK και των SIC, από το 2022·
• θα στηρίξει περαιτέρω τα SIC στα κράτη μέλη για την παροχή άτυπης εκπαίδευσης και κατάρτισης στα παιδιά που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση, με σκοπό την αντιμετώπιση του ψηφιακού χάσματος, από το 2022.

5.3. Ενεργός συμμετοχή (Πώς θα γίνουν σεβαστές οι απόψεις των παιδιών)

«Είμαι υπέρ της ενίσχυσης έως το 2030 της φωνής των νέων. Η δική μας γενιά είναι αυτή που μεγάλωσε με τον κόσμο του διαδικτύου.» – νέος πρεσβευτής BIK από την Αυστρία

Η Επιτροπή:

•  θα καλέσει παιδιά να συμμετάσχουν στη δημιουργία του κώδικα δεοντολογίας της ΕΕ για τον ηλικιακά κατάλληλο σχεδιασμό που αναφέρεται στον πυλώνα 1, από το 2023·
•  θα δρομολογήσει από το 2023 μια δράσης υπό την πρωτοβουλία παιδιών και υπό την καθοδήγηση παιδιών σχετικά με ένα ψηφιακά σημαντικό θέμα για τη νέα γενιά, σε συνέργεια με την πλατφόρμα της ΕΕ για τη συμμετοχή των παιδιών·
•  θα επεκτείνει τον ρόλο των νέων πρεσβευτών BIK και των ομάδων νέων BIK για την υποστήριξη δραστηριοτήτων μεταξύ ομοτίμων σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, από το 2022·
• θα δημιουργήσει μια φιλική προς τα παιδιά έκδοση της στρατηγικής BIK+, 2022·
• θα οργανώσει καθοδηγούμενη από τα παιδιά αξιολόγηση της στρατηγικής BIK+, ανά διετία.

Ολόκληρη τη στρατηγική μπορείτε να τη δείτε εδώ