Γιατί ζητούν βοήθεια τα παιδιά και οι έφηβοι; Τα ευρήματα των Γραμμών Βοήθειας (Ιούλιος–Σεπτέμβριος 2025)
line

Κατά το τρίμηνο Ιουλίου–Σεπτεμβρίου 2025, οι Γραμμές Βοήθειας του δικτύου Insafe κλήθηκαν να υποστηρίξουν πάνω από 14.300 παιδιά, εφήβους και γονείς. Παρά τη μικρή μείωση σε κλήσεις λόγω της καλοκαιρινής περιόδου, τα περιστατικά που αναφέρονται παραμένουν ιδιαίτερα ανησυχητικά και αποκαλύπτουν τις πραγματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέοι στο διαδίκτυο.

Cyberbullying – ο συχνότερος λόγος επικοινωνίας

Το cyberbullying παραμένει η πιο κοινή αιτία για την οποία οι νέοι ζητούν στήριξη, καλύπτοντας περίπου το 15,5% των συνολικών επαφών. Περιλαμβάνει:

  • προσβλητικά μηνύματα,
  • επαναλαμβανόμενη παρενόχληση,
  • γελοιοποίηση,
  • εκφοβισμό σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ένα νέο, ανησυχητικό μοτίβο που αναφέρθηκε:
O δράστης στέλνει ένα κακόβουλο μήνυμα στο θύμα μέσω TikTok και αμέσως μετά κάνει “block” το θύμα.
Με το που μπλοκάρει το θύμα, η συνομιλία εξαφανίζεται από το προφίλ του θύματος, με αποτέλεσμα το παιδί να μη μπορεί:

  • να δει ξανά το μήνυμα,
  • να το αποθηκεύσει,
  • να το δείξει σε κάποιον,
  • ούτε να το καταγγείλει στην πλατφόρμα.

Έτσι το επιθετικό περιεχόμενο εξαφανίζεται πριν προλάβει το παιδί να ζητήσει βοήθεια ή να συλλέξει στοιχεία.

Στη συνέχεια, ο δράστης δημιουργεί νέο λογαριασμό, ξαναστέλνει κακόβουλο μήνυμα και επαναλαμβάνει την ίδια τακτική — δημιουργώντας έναν κύκλο παρενόχλησης χωρίς αποδεικτικά ίχνη.

Ηλεκτρονικό έγκλημα – από phishing έως απάτες στρατολόγησης

Πάνω από 9,5% των επαφών σχετίστηκε με μορφές e-crime, οι οποίες γίνονται όλο και πιο σύνθετες.

Οι γραμμές βοήθειας αναφέρουν περιστατικά που περιλαμβάνουν:

  • απάτες τύπου phishing,
  • κλοπή δεδομένων,
  • παραβιάσεις λογαριασμών,
  • οικονομικές απάτες,
  • απόπειρες στρατολόγησης ανηλίκων για παράνομες δραστηριότητες.

Sextortion – σταθερή και αυξανόμενη απειλή

Οι αναφορές για σεξουαλική εκβίαση παιδιών παραμένουν εξαιρετικά υψηλές, φτάνοντας σχεδόν το 9% των επαφών.
Όταν συνυπολογιστούν και οι περιπτώσεις μη συναινετικής κοινοποίησης εικόνων (NCII), τότε πάνω από 14,5% των επαφών σχετίζονται με τη διαρροή ή την απειλή διαρροής προσωπικών, ευαίσθητων εικόνων.

Ανησυχητική εξέλιξη:
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι δράστες προσπάθησαν να αποκτήσουν φυσική πρόσβαση στο παιδί μετά τη συλλογή του υλικού.

Άλλες τάσεις και ανησυχίες

Παιδιά που ζητούν πρώτα βοήθεια από AI

Πολλά παιδιά χρησιμοποιούν chatbots, κυρίως το ChatGPT, για να ζητήσουν συμβουλή πριν μιλήσουν σε άνθρωπο.

Σε πολλές περιπτώσεις:

  • το chatbot τα παρέπεμψε στη γραμμή βοήθειας,
  • τα παιδιά δήλωσαν ότι «ήθελαν να δοκιμάσουν τι θα πουν» μέσω AI πριν μιλήσουν στον σύμβουλο.

Προβλήματα με αναφορές σε πλατφόρμες

  • TikTok ανταποκρίνεται σχετικά γρήγορα σε καταγγελίες.
  • Meta (Instagram/Facebook) παρουσιάζει σοβαρές καθυστερήσεις, ακόμη και σε περιστατικά sextortion.
  • Αστυνομικές υπηρεσίες σε αρκετές χώρες αδυνατούν να απαντήσουν γρήγορα λόγω φόρτου.

Έκθεση σε βίαιο ή ακατάλληλο live-streamed περιεχόμενο

Η περίπτωση θανάτου του Γάλλου streamer Jean Pormanove πυροδότησε εκατοντάδες αναφορές για ακραίο περιεχόμενο που τα παιδιά παρακολούθησαν ζωντανά ή είδαν σε αναπαραγωγές.

Βίαια γεγονότα που έγιναν viral

Πολλά παιδιά είδαν στα κοινωνικά δίκτυα το υλικό της δολοφονίας του Charlie Kirk, που συνέχισε να κυκλοφορεί σε messaging apps παρότι αφαιρέθηκε από τις πλατφόρμες.

Ποιοι επικοινωνούν και πώς;

  • Η πλειονότητα των επαφών προήλθε από έφηβους 12–18 ετών.
  • Παιδιά 5–11 ετών επικοινώνησαν λιγότερο λόγω καλοκαιριού.
  • Τα κορίτσια/νεαρές γυναίκες επικοινωνούν συχνότερα.
  • Το τηλέφωνο παραμένει η πιο συνηθισμένη μέθοδος, αλλά το chat παρουσιάζει μεγάλη άνοδο.
  • Τα περισσότερα περιστατικά συνέβησαν σε:
    • messaging apps (44%),
    • κοινωνικά δίκτυα (29%).

Νούμερο 1 πλατφόρμα αναφορών: TikTok, ακολουθούμενο από Snapchat και Instagram.

Συμπέρασμα

Οι λόγοι που οδηγούν τα παιδιά στις γραμμές βοήθειας αποκαλύπτουν μια ψηφιακή πραγματικότητα που γίνεται όλο και πιο σύνθετη:

  • επίμονο cyberbullying,
  • εξελιγμένες οικονομικές απάτες,
  • επικίνδυνη σεξουαλική εκβίαση,
  • δυσκολίες αναφοράς σε πλατφόρμες και αρχές,
  • επιρροή και χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης σε κάθε στάδιο,
  • και μια συνεχώς αυξανόμενη έκθεση σε βίαιο και ακατάλληλο περιεχόμενο.

Οι γραμμές βοήθειας παραμένουν ένας από τους πιο αξιόπιστους και ανθρώπινους μηχανισμούς προστασίας των παιδιών — όμως οι ανάγκες και οι απειλές εξελίσσονται γρηγορότερα από ποτέ.

Πηγή: Ιnsafe