Υπερβολική ενασχόληση με το διαδίκτυο

Σε κάθε γενιά παρατηρείται ότι οι γονείς και οι φροντιστές ανησυχούν για τη διάρκεια και τη φύση της ενασχόλησης των παιδιών και νέων με την τεχνολογία. Στις προηγούμενες γενιές, οι φόβοι ήταν κυρίως για το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και τα πρώτα βιντεοπαιχνίδια. Σήμερα, οι ανησυχίες αφορούν στην υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των βιντεοπαιχνιδιών και των κινητών συσκευών.

Ωστόσο, η διάρκεια του χρόνου που αφιερώνεται στο διαδίκτυο ή στην ενασχόληση με την τεχνολογία γενικότερα, δεν αποτελεί ακριβή προγνωστικό παράγοντα για θετικές ή αρνητικές εμπειρίες, για την πιθανότητα πρόκλησης βλάβης ή για «εθισμό». Η έννοια της υπερβολικής χρήσης ερμηνεύεται διαφορετικέ για κάθε άτομο, αλλά δύναται να συσχετιστεί με «μη υγιείς» συμπεριφορές ή ψηφιακές συνήθειες που μπορεί να εγκυμονούν κινδύνους για τους νέους με διάφορους τρόπους.

Αυτή η ενότητα θα εξερευνήσει τους πιθανούς κινδύνους της «μη υγειούς» διαδικτυακής συμπεριφοράς και εν δυνάμει επιβλαβών συνηθειών, τις πιθανές αιτίες αυτών και πως μπορείτε εσείς ως εκπαιδευτικός, να ενθαρρύνεται τους μαθητές σας στην υιοθέτηση θετικών διαδικτυακών συμπεριφορών. 

 Χρόνος μπροστά στην οθόνη

Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η μοναδική οδηγία σχετικά με τον πόσο χρόνο επιτρέπεται να περνούν τα παιδιά μπροστά από μία οθόνη ήταν από την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής (the American Academy of Paediatrics (AAP)). Η προσέγγιση τους ήταν το «2×2»,  σύμφωνα με την οποία τα παιδιά κάτω των 2 ετών δε θα έπρεπε να έχουν καθόλου χρόνο οθόνης και τα παιδιά άνω των 2 ετών θα μπορούν να περνάνε μέχρι 2 ώρες μπροστά από μία οθόνη. Αυτή η προσέγγιση άλλαξε το 2016 προκειμένου να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα της τεχνολογίας που έχουν κατακλύσει την καθημερινότητα των παιδιών και των νέων, θέτοντας περισσότερο ρεαλιστικές προσδοκίες στην αλληλεπίδραση των παιδιών με την τεχνολογία, με κύριο σκοπό τη μάθηση.

Το 2018, το Royal College of Paediatrics and Child Health (RCPCH) στο Ην. Βασίλειο παρουσίασε οδηγίες για γονείς, φροντιστές και επαγγελματίες υγείας που επισημαίνουν  ότι δεν υπάρχει μια οριζόντια γραμμή για όλους καθώς η ποιότητα του περιεχομένου που βλέπουμε στην οθόνη είναι πιο σημαντική από τη διάρκεια θέασης. Προτείνουν επίσης στα μέλη κάθε οικογένειας να συμφωνήσουν από κοινού σε λογικούς κανόνες και οριοθέτηση σχετικά με τη χρήση των συσκευών.

Η πλατφόρμα Common Sense Media ξεχώρισε τη χρήση της τεχνολογίας σε τέσσερις βασικές κατηγορίες:

– Παθητική κατανάλωση: παρακολούθηση τηλεόρασης, διάβασμα και ακρόαση μουσικής.

– Διαδραστική κατανάλωση: παιχνίδια και περιήγηση στο διαδίκτυο.

– Επικοινωνία: βιντεοκλήσεις και χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

– Δημιουργία περιεχομένου: χρήση συσκευών για τη δημιουργία ψηφιακής τέχνης ή μουσικής.

Επομένως, δεν είναι όλος ο χρόνος μπροστά στην οθόνη ίδιος. Οι διαδραστικές δραστηριότητες ή οι δραστηριότητες που βοηθούν στην ανάπτυξη ορισμένων δεξιοτήτων (όπως η επίλυση προβλημάτων ή η επικοινωνία) έχουν σαφώς μεγαλύτερη αξία από τις παθητικές δραστηριότητες όπως η παρακολούθηση βίντεο. Αυτό δε σημαίνει ότι οι παθητικές δραστηριότητες δεν πρέπει να απολαμβάνονται καθόλου, αλλά ότι πρέπει να υπάρχει ισορροπία μεταξύ των διαφόρων τύπων απασχόλησης στο διαδίκτυο.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της εκτεταμένης χρήσης του διαδικτύου/της τεχνολογίας;

Η έννοια του χρόνου μπροστά στην οθόνη μετριέται δύσκολα, κάτι που δυσκολεύει και τον ορισμό της «υπερβολικής χρήσης».

Ωστόσο, η υπερβολική και συχνή χρήση της τεχνολογίας ενέχει κινδύνους για κάθε χρήστη, παιδί ή ενήλικα και επομένως η ενημέρωση για αυτούς τους κινδύνους είναι χρήσιμη, ανεξάρτητα από τη χρήση που κάνουμε. Οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν:

• Κίνδυνος της σωματικής υγείας – Κουρασμένα ή πονεμένα μάτια, πονοκέφαλοι, πόνος/δυσφορία στον αυχένα και την πλάτη και πόνος στις αρθρώσεις για τους χρήστες που κάθονται σε μια θέση ή στάση για πολλή ώρα. Αυτό το άρθρο από την Ιατρική Σχολή του Harvard εξηγεί μερικές επιπλέον σωματικές συνέπειες της μακρόχρονης χρήσης της τεχνολογίας.
• Κίνδυνος φυσικής κατάστασης – Η συχνή και υπερβολική χρήση των συσκευών μπορεί να αποτελεί μέρος ενός πιο καθιστικού τρόπου ζωής, που περιλαμβάνει λιγότερη σωματική δραστηριότητα ή άσκηση.
• Κακή διατροφή και αύξηση βάρους – Αρκετές έρευνες έχουν διαπιστώσει συσχέτιση ανάμεσα στις πολλές ώρες ενασχόλησης με βιντεοπαιχνίδια και της κακής διατροφής. Ωστόσο, άλλες μορφές χρήσης, όπως η παρακολούθηση βίντεο στο YouTube δε συσχετίζονται με τον ίδιο τρόπο.  Υπάρχουν επίσης αποδείξεις ότι οι influencers μπορούν να επηρεάσουν τις διατροφικές επιλογές των παιδιών και τις αγορές τους, γεγονός που υποδηλώνει ότι κάποιοι κοινωνικοί παράγοντες που ευνοούνται από την τεχνολογία μπορούν να επηρεάσουν τη διατροφή.
• Αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία – Η έρευνα σε αυτό το πεδίο δεν έχει βγάλει ξεκάθαρα αποτελέσματα, αλλά φαίνεται να υπάρχει μερική σχέση ανάμεσα στην κατάθλιψη, το άγχος και τη χαμηλή αυτοπεποίθηση με την υπερβολική χρήση των κοινωνικών δικτύων.  Υπάρχουν όμως και παράγοντες που παίζουν ρόλο αλλά δεν έχουν κατανοηθεί πλήρως, όπως η κοινωνική δυναμική μεταξύ ενός νέου και των συνομηλίκων του, το περιεχόμενο που παρακολουθούν, τα κίνητρά τους για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και άλλες πολιτισμικές διαφορές που επηρεάζουν τις εμπειρίες τους.
• Συνέπειες στον ύπνο – Οι έρευνες έχουν δείξει ότι το μπλε φως που εκπέμπεται από τις οθόνες μπορεί να επηρεάσει τους κιρκάδιους ρυθμούς (τον ημερήσιο κύκλο του σώματος), αλλά δεν έχει συμφωνηθεί το πόσο μεγάλη επίδραση έχει στον ύπνο, καθώς ποικίλει από άτομο σε άτομο. Ο καλής ποιότητας ύπνος είναι σημαντικός για τα παιδιά και τους νέους σε όλα τα αναπτυξιακά στάδια. Συνεπώς ό,τι παρεμβαίνει στην καλή ρουτίνα του ύπνου (είτε είναι συσκευή είτε οποιαδήποτε άλλη διεγερτική δραστηριότητα λίγο πριν τον ύπνο) μπορεί να επιδράσει αρνητικά σε ένα παιδί ή νέο άτομο.
• Έκθεση σε διαδικτυακούς κινδύνους – Αν και δεν υπάρχουν απόλυτες συσχετίσεις μεταξύ της έκθεσης σε διαδικτυακούς κινδύνους και της πιθανότητας κακοποίησης, ορισμένες μελέτες αναγνωρίζουν ότι όσο περισσότερο χρόνο περνούν οι χρήστες στο διαδίκτυο  τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να αντιμετωπίσουν κινδύνους όπως ο διαδικτυακός εκφοβισμός, η ρητορική μίσους ή η θέαση ακατάλληλου ή ενοχλητικού περιεχομένου. Όπως συμβαίνει με όλες τις διαδικτυακές εμπειρίες, ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι το περιεχόμενο. Κάθε παιδί θα επηρεαστεί από αυτούς τους κινδύνους με διαφορετικό τρόπο, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την ευαλωτότητά του ή την αντοχή του.

Τι μπορεί να προκαλέσει μη υγιείς ή προβληματικές διαδικτυακές συνήθειες; 

Διάφοροι παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν ή να προκαλέσουν επικίνδυνες συνήθειες σε σχέση με τη χρήση του διαδικτύου και της τεχνολογίας. Οι ατομικές διαφορές και οι εμπειρίες μεταξύ των νέων σημαίνουν ότι δεν είναι όλοι αυτοί οι παράγοντες σημαντικοί και ότι ορισμένοι μπορεί να ασκούν ισχυρότερη επιρροή από άλλους.

Οι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξη «μη υγειών» ψηφιακών συνηθειών περιλαμβάνουν:

• Σχεδιασμός που πείθει (persuasive design) – Οι δυνατότητες που διαθέτουν οι συσκευές, οι εφαρμογές και τα παιχνίδια μπορεί να ενθαρρύνουν τους χρήστες  να ασχολούνται με μια εφαρμογή ή με ένα παιχνίδι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι θα έκαναν διαφορετικά. Οι δυνατότητες αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν ειδοποιήσεις, τη χρήση χρωμάτων, μηχανισμούς τυχερών παιχνιδιών και τεχνικές ενθάρρυνσης. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιούν μοντέλα κοινωνικής συμπεριφοράς ή να εκμεταλλεύονται την ανθρώπινη ανάγκη συμμετοχής σε κοινωνική ομάδα.
• Το κίνητρο του ανταγωνισμού – Αυτό ισχύει σε μεγάλο βαθμό για τα διαδικτυακά παιχνίδια πολλών παικτών που ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Κάποιοι νέοι μπορεί να παρασυρθούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από άλλους συνομηλίκους τους ή οι εμπειρίες τους να είναι πιο έντονες (ιδίως όσον αφορά τα συναισθήματα που βιώνουν). Ο ανταγωνισμός μπορεί επίσης να ισχύει και για άλλες διαδικτυακές υπηρεσίες, όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο, όπου ορισμένοι χρήστες μπορεί να αισθάνονται υποχρεωμένοι να αλληλοεπιδρούν ή να δημιουργούν περιεχόμενο για να επιτύχουν μεγαλύτερο αριθμό like, ακολούθων ή σχολίων. Εάν ένας νέος έχει γίνει γνωστός στο διαδίκτυο και συγκεντρώνει με επιτυχία ακόλουθους ή κοινό, αυτό μπορεί να τον ωθήσει να αφιερώνει περισσότερο χρόνο στη δημιουργία διαδικτυακού περιεχομένου ή στην αλληλεπίδραση του με το κοινό.
• Κοινωνικοί παράγοντες – Όλοι έχουμε την ανάγκη να νιώθουμε συνδεδεμένοι με άλλους ανθρώπους. Για ορισμένους νέους, η επιθυμία τους να αλληλοεπιδρούν με τους φίλους τους, την οικογένειά τους ή άλλους διαδικτυακούς χρήστες με τους οποίους αισθάνονται συνδεδεμένοι με κάποιο τρόπο μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική χρήση του διαδικτύου.
• Απόδραση – Θα πρέπει επίσης να αναγνωριστεί ότι, για ορισμένους νέους, οι διαδικτυακοί χώροι προσφέρουν έναν τρόπο διαφυγής από προβλήματα ή ζητήματα που αντιμετωπίζουν στην πραγματική ζωή. Για παράδειγμα, ένα παιδί που ζει σε ένα σπίτι στο οποίο ασκείται ενδοοικογενειακή κακοποίηση μπορεί  να καταναλώνει πολύ χρόνο σε διαδικτυακά παιχνίδια (υποδυόμενο κάποιο ρόλο), στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (όπου μπορεί να υιοθετήσει μια άλλη προσωπικότητα) ή σε άλλους διαδικτυακούς χώρους όπου μπορεί να λάβει υποστήριξη ή να αποσπαστεί από τα προβλήματα αυτά. Αν και η κατάσταση αυτή δεν είναι ιδανική, αυτό που φαίνεται να είναι επικίνδυνη ψηφιακή χρήση μπορεί να είναι μια προσωπική στρατηγική αντιμετώπισης άλλων αγχωτικών καταστάσεων.
• Εθισμός – Αν και το ποσοστό εμφάνισης είναι πολύ χαμηλό (μια ανάλυση του 2017 για τη Διαταραχή Παιχνιδιών Διαδικτύου έδειξε ότι μόνο το 3% των χρηστών κινδυνεύει να αναπτύξει αυτή την κατάσταση), πρέπει να αναγνωριστεί ότι ορισμένες προβληματικές ψηφιακές συνήθειες αποτελούν ενδείξεις εθισμού. Εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις στη διάγνωση του εθισμού στο διαδίκτυο ή του εθισμού στα παιχνίδια στους νέους. Πολλές ερευνητικές μελέτες ορίζουν τους όρους με διαφορετικούς τρόπους και τα διεθνή διαγνωστικά εργαλεία, όπως το ICD-11 και το DSM-5, αναφέρουν μια σειρά από παράγοντες που πρέπει να είναι παρόντες (και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα) για να διαγνωστεί κάποιος ως εθισμένος στην τεχνολογία. 

Δραστηριότητα: 

Με βάση τους κινδύνους που αναφέρονται παραπάνω, αφιερώστε λίγο χρόνο για να σκεφτείτε τα παιδιά ή τους νέους με τους οποίους εργάζεστε. Πάρτε τη λίστα και αναδιατάξτε την ώστε να δημιουργήσετε έναν κατάλογο κινδύνων και έναν κατάλογο αιτιών ταξινομημένο με βάση αυτό που θεωρείτε πιο σημαντικό για τους μαθητές σας.

Για παράδειγμα, αν θεωρείτε ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος από τη χρήση της τεχνολογίας για τους μαθητές σας είναι ο μη επαρκής ύπνος, αυτός θα ήταν ο αριθμός 1 στον κατάλογό σας. Αν πιστεύετε ότι οι κίνδυνοι της παρατεταμένης χρήσης της τεχνολογίας για τη συνολική φυσική κατάσταση των μαθητών σας είναι χαμηλοί, αυτό θα μπορούσε να τοποθετηθεί στο τέλος του καταλόγου. Μπορεί επίσης να επιθυμείτε να συμπεριλάβετε και άλλους πιθανούς κινδύνους που δεν έχουν αναφερθεί (για παράδειγμα, κινδύνους για τις κοινωνικές σχέσεις ή τις ακαδημαϊκές επιδόσεις).

Οι έξι κίνδυνοι που αναφέρονται είναι οι εξής:

• Κίνδυνοι για τη σωματική υγεία.
• Κίνδυνοι για τη φυσική κατάσταση.
• Κακή διατροφή και αύξηση του σωματικού βάρους.
• Αρνητικός αντίκτυπος στην ψυχική υγεία.
• Επιπτώσεις στον ύπνο.
• Έκθεση σε διαδικτυακούς κινδύνους.

Επαναλάβετε τη δραστηριότητα για τις πιθανές αιτίες υπερβολικής ενασχόλησης. Μπορείτε να συμπεριλάβετε οποιουσδήποτε άλλους αιτιολογικούς παράγοντες θεωρείτε σχετικούς.

Οι πέντε αιτιολογικοί παράγοντες που αναφέρονται είναι:

• Σχεδιασμός που πείθει (persuasive design).
• Ανταγωνιστικά κίνητρα.
• Κοινωνικοί παράγοντες.
• Απόδραση.
• Εθισμός.

Έχετε πλέον δημιουργήσει δύο λίστες που περιγράφουν τις προτεραιότητές σας για την εκπαίδευση των μαθητών σχετικά με τις «μυ υγιείς» ψηφιακές συνήθειες!

Με ποιο τόπο μπορώ να βοηθήσω τους νέους στην ανάπτυξη καλύτερων διαδικτυακών συνηθειών;

Όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, κάποιοι από τους παράγοντες κινδύνου συνδέονται στενά με το περιεχόμενο και την ιδιοσυγκρασία του κάθε παιδιού. Μια συγκεκριμένη χρήση της τεχνολογίας μπορεί να είναι ασφαλής για ένα παιδί, αλλά επικίνδυνη για κάποιο άλλο.

Παρακάτω θα δείτε κάποιες συμβουλές που μπορείτε να παροτρύνετε τους μαθητές σας να υιοθετήσουν για την ασφαλέστερη χρήση του διαδικτύου.

• Συζητήστε τον παθητικό και τον ενεργό χρόνο στην οθόνη – Συζητώντας με τους μαθητές σας για τα οφέλη και τους κινδύνους των αγαπημένων τους διαδικτυακών δραστηριοτήτων, μπορείτε να τους βοηθήσετε να κατανοήσουν ποιες δραστηριότητες μπορεί να τους επηρεάσουν περισσότερο. Ένας τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να συγκρίνετε τον παθητικό χρόνο στην οθόνη (παρακολούθηση πολλών βίντεο στο YouTube, παρακολούθηση τηλεοπτικών εκπομπών/ταινιών στο διαδίκτυο, περιήγηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χωρίς αλληλεπίδραση) με τον ενεργητικό χρόνο στην οθόνη (επικοινωνία με άλλους στο διαδίκτυο, συνεργασία για μια εργασία, ένα απαιτητικό διαδικτυακό παιχνίδι, χρήση της τεχνολογίας για τη δημιουργία ή την ανακατασκευή περιεχομένου). Ενθαρρύνετε τους μαθητές σας να εξετάσουν πόσο μεγάλο μέρος της διαδικτυακής τους δραστηριότητας εμπίπτει σε αυτές τις δύο κατηγορίες. Τι μπορούν να κάνουν για να αλλάξουν την ισορροπία, δηλαδή να έχουν περισσότερο ενεργητικό χρόνο ώστε να αναπτύξουν την επικοινωνία, την επίλυση προβλημάτων και τις ψηφιακές τους δεξιότητες;
• Ενθαρρύνετε τα χόμπι και τα ενδιαφέροντα στον φυσικό κόσμο – Αυτό θα διαφέρει και πάλι από άτομο σε άτομο, αλλά η προώθηση των πλεονεκτημάτων των χόμπι και των ενδιαφερόντων εκτός διαδικτύου (συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης για άσκηση και γυμναστική) μπορεί να βοηθήσει τους νέους να κατανοήσουν ότι έτσι θα εξισορροπήσουν την χρήση της ψηφιακή τεχνολογίας με τις δραστηριότητες εκτός διαδικτύου που ωφελούν την υγεία τους.
• Καθημερινό πρόγραμμα – Ένα μεγάλο μέρος της χρήσης της τεχνολογίας από τους μαθητές σας μπορεί να πραγματοποιείται εκτός σχολείου και εκτός του ελέγχου σας, αλλά μπορείτε να ενθαρρύνετε τους μαθητές και τις οικογένειές τους να εξετάσουν και να εισάγουν οριοθετημένο πρόγραμμα γύρω από τη χρήση της τεχνολογίας. Αυτό θα μπορούσε να λάβει τη μορφή μιας οικογενειακής συμφωνίας σχετικά με το πότε μπορεί ή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθούν την τεχνολογία, ποιες δραστηριότητες είναι κατάλληλες και για πόση ώρα κάθε μέρα.
• Χρησιμοποιήστε την τεχνολογία ως βοήθημα – Ενώ η τεχνολογία χρησιμοποιεί διάφορα ελκυστικά χαρακτηριστικά για να ενθαρρύνει τους χρήστες να περνούν περισσότερο χρόνο μπροστά από μια οθόνη, υπάρχουν λειτουργίες σε πολλές συσκευές που μπορούν να βοηθήσουν τους νέους να ρυθμίσουν τη χρήση τους. Τα περισσότερα smartphones περιλαμβάνουν εργαλεία (ως μέρος ενός συνόλου εργαλείων οικογενειακής ασφάλειας και γονικού ελέγχου) που επιτρέπουν τον περιορισμό της πρόσβασης σε εφαρμογές ή παιχνίδια ανάλογα με το χρόνο και το είδος του περιεχομένου. Υπάρχουν επίσης ρυθμίσεις που μπορούν να επιτρέψουν την απενεργοποίηση των ειδοποιήσεων και άλλων χαρακτηριστικών που προκαλούν έως και απόσπαση της προσοχής. Άλλες λειτουργίες, όπως οι συναγερμοί και τα ημερολόγια, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις συσκευές ως οριοθέτηση για να  υπενθυμίσουν στο παιδί πότε είναι ώρα να βγει από τη συσκευή του ή να τελειώσει μια συγκεκριμένη διαδικτυακή δραστηριότητα.
• Συζητήστε για τις εμπειρίες και τα συναισθήματα που βιώνουν στο διαδίκτυο – Αξιοποιήστε τις ευκαιρίες για να συζητάτε τακτικά με τους μαθητές σας σχετικά με τις διαδικτυακές τους εμπειρίες και τα συναισθήματα τους προκαλούν. Υπενθυμίστε τους ότι η ισορροπημένη χρήση της τεχνολογίας θα πρέπει να τους κάνει να αισθάνονται καλύτερα, όχι χειρότερα. Αν κάτι στο διαδίκτυο τους κάνει να αισθάνονται άσχημα ή επηρεάζει αρνητικά μέρος της ζωής τους, τότε αυτό είναι ένα πρόβλημα. Η παρότρυνση των μαθητών να μιλήσουν σε έναν ενήλικα που εμπιστεύονται αν έχουν ανησυχίες σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος περαιτέρω συζήτησης για την αντιμετώπιση του ζητήματος.
• Αναζήτηση αλλαγών στη συμπεριφορά – Οι διαδικτυακές εμπειρίες μπορούν να βλάψουν την υγεία και την ασφάλεια των νέων. Ένας νέος που χρησιμοποιεί την τεχνολογία με προβληματικό τρόπο ή που εκφοβίζεται, πέφτει θύμα εκμετάλλευσης ή κακοποιείται μέσω της τεχνολογίας μπορεί να παρουσιάσει αλλαγές στη συμπεριφορά του. Γίνονται πιο απόμακροι, πιο μυστικοπαθείς, αγχώνονται αν δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία ή/και οι σχέσεις τους με την οικογένεια και τους φίλους τους μπορεί να αλλάξουν. Η σχολική τους επίδοση μπορεί επίσης να επηρεαστεί. Παρόλο που κανένα από αυτά δεν είναι οριστικό σημάδι ότι ένα παιδί κακοποιείται ή παρενοχλείται από τη χρήση της τεχνολογίας, είναι όλα σαφείς ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά στη ζωή τους. Προσέξτε αυτές τις αλλαγές στη συμπεριφορά και αναφέρετε τυχόν ανησυχίες σύμφωνα με τις διαδικασίες παιδικής προστασίας του σχολείου σας. Η υπενθύμιση σε ένα παιδί ότι είστε εκεί για να το υποστηρίξετε είναι επίσης πάντα ένα καλό βήμα.
• Διερεύνηση στρατηγικών για τον περιορισμό των κινδύνων – Μπορούν να αναπτυχθούν κατάλληλες στρατηγικές για τον περιορισμό των κινδύνων γύρω από τη χρήση της τεχνολογίας. Ένα καλό παράδειγμα είναι ο κανόνας 20:20:20, που σημαίνει για κάθε 20 λεπτά που περνάτε κοιτάζοντας μια οθόνη, αφιερώστε 20 δευτερόλεπτα κοιτάζοντας κάτι σε απόσταση 20 μέτρων. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη χαλάρωση των μυών γύρω από τα μάτια για την πρόληψη της κόπωσης των ματιών και των πονοκεφάλων.

Ενθαρρύνετε τους μαθητές σας να σκεφτούν άλλες πρακτικές λύσεις που θα τους βοηθήσουν να μετριάσουν τους κινδύνους για την ψυχική και σωματική υγεία τους.

Περισσότερες πληροφορίες και πηγές

Οι παρακάτω πηγές διαθέτουν χρήσιμες πληροφορίες και δυνατότητες για την ενημέρωση των νέων γύρω από τις υγιείς συνήθειες στο διαδίκτυο:

• Better Internet for Kids Resources: Εκπαιδευτικές πηγές από όλο το δίκτυο Κέντρων Ασφαλούς Διαδικτύου του Insafe. Μπορείτε να αναζητήσετε με τη λέξη “persuasive design”, “screen time”, “addiction” και “balance”, πηγές ανά ηλικιακή ομάδα.  
• Eλληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου -SaferInternet4Kids.gr: Ενημερωτικές και εκπαιδευτικές πηγές για όλες τις ηλικιακές ομάδες παιδιών. Επίσης για συμβουλές και κατευθύνσεις για θέματα υπερβολικής ενασχόλησης μπορείτε να αναζητήσετε βοήθεια μέσω της Help-line.gr δωρεάν και ανώνυμα στο τηλέφωνο 210 6007686.  
• CO:RE Evidence Base: Βάση δεδομένων με δημοσιεύσεις και έρευνες σχετικά με τις διαδικτυακές εμπειρίες των νέων. Η αναζήτηση στη βάση δεδομένων με την ένδειξη “screen time” και “addiction” σας επιτρέπει να περιηγηθείτε και να διαβάσετε σχετικές έρευνες που σχετίζονται με αυτό το θέμα.
• School of Social Networks: Αυτή η πηγή αναφέρεται σε παιδιά πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, δασκάλους και γονείς. Παρέχει πληροφορίες και συμβουλές για διάφορα διαδικτυακά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης και της υγιούς διαδικτυακής συμπεριφοράς. Υπάρχουν αρκετές δραστηριότητες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από εκπαιδευτικούς στην τάξη ή από τους γονείς στο σπίτι.
• Digital Wellbeing – Google: Αυτό το εργαλείο από την Google εξηγεί πως οι τεχνολογικές συνήθειες επηρεάζουν την υγεία και προτείνει αλλαγές για να είμαστε σωματικά και ψυχικά υγιείς. Η Google επίσης διαθέτει ένα σύνολο πειραμάτων διαδικτυακής υγείας που μπορείτε να εξερευνήσετε μαζί με τους μαθητές σας.
• Digital Wellbeing Hub: Αυτό το εκπαιδευτικό εργαλείο από το SWGfL (του Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του Ην. Βασιλείου) παρέχει πληροφορίες και πηγές για να παροτρύνει τους μαθητές σε υγιή διαδικτυακή συμπεριφορά.

Πηγή: BIK Teacher corner