Τεύχος 13 – Τα Χριστούγεννα έφτασαν…ενημερωθείτε για ασφαλείς ηλεκτρονικές συσκευές! (21-12-2018)

FORTNITE: Πως να αποτρέψουμε τα παιδιά από την υπερβολική ενασχόληση

Ανησυχία στους γονείς και αισθητή αύξηση των κρουσμάτων υπερβολικής ενασχόλησης από παιδιά και νέους ανθρώπους έχει προκαλέσει το διαδικτυακό παιχνίδι FORTNITE. Σύμφωνα με τα στοιχεία μάλιστα που έχει στη διάθεσή του το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ τους τελευταίους 6 μήνες πάνω από το 80% των κλήσεων που γίνονται στη γραμμή βοήθειας HELP-LINE 210 6007686 αφορούν σε γονείς που επικοινωνούν αναζητώντας τρόπο να περιορίσουν την ενασχόληση του παιδιού τους με το συγκεκριμένο διαδικτυακό παιχνίδι! Ιδιαίτερος προβληματισμός επικρατεί και στην εκπαιδευτική κοινότητα όπου παρατηρείται το εν λόγω παιχνίδι να μονοπωλεί το ενδιαφέρον και τις συζητήσεις των παιδιών κατά τη διάρκεια του σχολικού ωραρίου ενώ υπάρχει και εικόνα πτώσης των σχολικών επιδόσεων και μείωσης των φυσικών αντοχών των παιδιών καθώς πολλά είναι εκείνα που παραδέχονται ότι ξενυχτούν παίζοντας.

ΔΩΡΕΑΝ ΜΕΝ, ΜΕ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΚΕΡΔΗ ΔΕ…

Το FORTNITE κατάφερε μέσα σε λίγους μήνες να γίνει αγαπητό στα παιδιά και ν’ αναρριχηθεί στην κορυφή της λίστας των video game, με 125 εκατομμύρια άτομα να παίζουν αλλά και να προσφέρει μηνιαίως έσοδα 300 εκατομμυρίων δολαρίων στην εταιρεία Epic που έχει τα δικαιώματα του. Kαι πως γίνεται ένα παιχνίδι που διατίθεται δωρεάν να έχει τόσα πολλά έσοδα;

Μεγάλο μέρος από τα έσοδα οφείλονται στην προαιρετική αγορά V-bucks, του ψηφιακού νομίσματος του παιχνιδιού, που επιτρέπουν στον παίκτη να αναβαθμίζει αισθητικά το avatar του και τα όπλα στο παιχνίδι. Πρόκειται μάλιστα για αναβαθμίσεις που δεν επηρεάζουν τόσο την απόδοση στο παιχνίδι αλλά πολλές φορές είναι καθαρά για διακοσμητικούς λόγους!

H συγκεκριμένη εταιρία έχει επενδύσει όχι μόνο στη διαφήμιση αλλά και σε ομάδες εξειδικευμένων ψυχολόγων ώστε να δημιουργήσει ένα περιβάλλον που ελκύει τον τελικό χρήστη και τον κρατάει καθηλωμένο στο παιχνίδι. Η κάθε λεπτομέρεια (χρώματα, σχήματα, έναρξη του παιχνιδιού) είναι ιδιαίτερα μελετημένη και προσεκτικά σχεδιασμένη, πράγμα το οποίο έχει εκτοξεύσει και τα κέρδη της εταιρίας.

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΔΗΜΟΦΙΛΕΣ:

Ένας από τους κυριότερους λόγους της δημοφιλίας του είναι το γεγονός ότι μπορεί να παιχτεί σε όλες τις πλατφόρμες,  τα tablet τους υπολογιστές, τα smartphone, Playstation, Xbox, κ.α.

Επίσης είναι ένα καλοφτιαγμένο και προσεγμένο παιχνίδι με υψηλής ποιότητα γραφικά με χαρακτηριστικά cartoon που είναι περισσότερο οικεία στα παιδιά.

Η εταιρεία προχωράει πολύ συχνά σε ανανεώσεις των εκδόσεων του με νέες προκλήσεις γεγονός που κρατάει ζωντανό το ενδιαφέρον των παιδιών. Επιπρόσθετα, και σε αντίθεση ίσως με άλλα παιχνίδια, οι πίστες ολοκληρώνονται σε μικρό σχετικά χρονικό διάστημα. Με τον τρόπο αυτό όμως το ενδιαφέρον του παίκτη αναζωπυρώνεται προσβέποντας στην επόμενη πίστα.

Μια ακόμα καινοτομία του FORTNITE  που έχει  αγαπηθεί πολύ από τα παιδιά είναι η δυνατότητα chat που τους δίνει και μέσω μικροφώνου οπότε τα παιδιά συνομιλούν live την ώρα που παίζουν.

Αν και η γενική φιλοσοφία του παιχνιδιού στηρίζεται στη βία (πρέπει να σκοτώσεις τους αντιπάλους σου για να νικήσεις χρησιμοποιώντας όπλα) δεν υπάρχουν βίαιες εικόνες με αίμα.

ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ:

1. Υπερβολική ενασχόληση

Η μεγαλύτερη ανησυχία για τους γονείς των παιδιών που παίζουν αυτό το παιχνίδι είναι η ώρα που δαπανούν σε αυτή τους την ενασχόληση.  Το FORTNITE δεν έχει συγκεκριμένο χρόνο διάρκειας. Μπορεί μια πίστα να διαρκεί σχετικά λίγη ώρα αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αυτόματα το παιχνίδι σταματά. Aν αφήσετε τα παιδιά χωρίς έλεγχο, θα πηγαίνουν από την μια πίστα στην άλλη παίζοντας για ώρες.

Είναι πολύ σημαντικό  να μιλήσουμε στο παιδί για τις ανησυχίες μας, όχι απαραίτητα εστιάζοντας το πρόβλημα στο συγκεκριμένο παιχνίδι αλλά μιλώντας γενικά για τα διαδικτυακά παιχνίδια και καλό είναι να αναφέρουμε τις επιπτώσεις που μπορεί να επιφέρει στη ζωή ενός παιδιού η υπερβολική ενασχόληση με το διαδίκτυο. Σε συνεργασία με το παιδί και με πολύ ήρεμο τρόπο καλό είναι να επιχειρήσουμε να βάλουμε από κοινού όρια σε αυτή του την ενασχόληση σεβόμενοι τις επιθυμίες του και τις ανάγκες του π.χ αν μια πίστα χρειάζεται 45 λεπτά  για να ολοκληρωθεί είναι λάθος εμείς να  επιτρέπουμε μόνο μισή ώρα ενασχόλησης με το παιχνίδι γιατί με αυτό τον τρόπο με μαθηματική ακρίβεια οι κανόνες και τα όρια που έχουμε θέσει θα καταστρατηγηθούν από το παιδί. Προσπαθήστε να στρέψετε το ενδιαφέρον του παιδιού σε άλλες ασχολίες που δεν περιλαμβάνουν την τεχνολογία π.χ να ξεκινήσει κάποιο καινούριο χόμπι.

Επίσης υπάρχουν εργαλεία-σύμμαχοι στην προσπάθεια των γονιών να ελέγξουν τον χρόνο ενασχόλησης των παιδιών με τα διαδικτυακά παιχνίδια. Διαβάστε στο σχετικό άρθρο του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου πως μπορείτε να ελέγχετε και να οριοθετήσετε το χρόνο παιχνιδιού του παιδιού σας σε δυο από τις δημοφιλέστερες πλατφόρμες παιχνιδιών,  το Playstation και το Xbox.

Επίσης υπάρχουν διάφορες εφαρμογές που μπορείτε να κατεβάσετε για την αυτοδιαχείριση του χρόνου στο διαδίκτυο.

2. Επικοινωνία με αγνώστους

Το παιχνίδι δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να δημιουργούν ομάδες και να παίζουν μαζί συνομιλώντας είτε με μηνύματα είτε live με μικρόφωνο.  Και όπως συμβαίνει σε οποιαδήποτε επαφή που έχει το παιδί μέσω διαδικτύου ποτέ κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι ο επίδοξος «φίλος» είναι αυτός που υποστηρίζει ότι είναι. Είναι σημαντικό οι γονείς να συζητούν με τα παιδιά τους από μικρή ηλικία σχετικά με τους κινδύνους που κρύβονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα online βιντεοπαιχνίδια που παίζουν ομαδικά και τις live chat εφαρμογές ώστε να γνωρίζουν ότι δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι καλές προθέσεις. Επίσης είναι επιτακτική ανάγκη ως γονείς να ελέγχουμε τις επαφές που έχουν τα παιδιά μας και να μην τα αφήνουμε ανεξέλεγκτα στο διαδίκτυο.

Υπάρχει σχετική ρύθμιση (στο πλαίσιο ρυθμίσεις/settings) η οποία μπορεί να επιλεγεί και στο παιδί να έχουν πρόσβαση μόνο οι φίλοι του.

3. Cyberbullying

Εξαιτίας της δυνατότητας που δίνεται οι παίκτες να συνομιλούν μεταξύ τους, οι συζητήσεις μπορεί να… ξεφύγουν εκτός ορίων ειδικά πάνω στην ένταση του παιχνιδιού. Στην περίπτωση μάλιστα που το παιδί επιχειρήσει να φύγει στη μέση του παιχνιδιού σεβόμενο τα χρονικά όρια που του έχετε θέσει υπάρχει πιθανότητα να εκτεθεί  σε προσβλητική γλώσσα από άλλους παίκτες. Οπότε είναι πολύ σημαντικό να του έχετε μιλήσει για αυτό το ενδεχόμενο έτσι ώστε να θέτει τα όρια του από την αρχή στους συμπαίκτες του.

Το παιχνίδι δίνει τη δυνατότητα στην περίπτωση του γραπτού chat να φιλτράρει βωμολοχίες: Πατάμε στο εικονίδιο με τους φίλους μας και μετά πατάμε στο εικονίδιο των ρυθμίσεων.

Εν συνεχεία κλικάρουμε στο  “Filter mature language”

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΩ  ΕΝΑΝ ΑΛΛΟ ΠΑΙΚΤΗ

Μπορείτε να μεταβείτε στο support center του παιχνιδιού, να ανοίξετε τη φόρμα email στα δεξιά και να συμπληρώσετε τα απαιτούμενα πεδία.

Αφού αναφέρετε σε ποια πλατφόρμα παίζετε το παιχνίδι στη συνέχεια επιλέξτε τον τύπο της αναφοράς κάνοντας κλικ στο πεδίο «Report In-Game Abuse».

4. Αγορές εντός εφαρμογής

Ένας βασικός λόγος που το FORTNITE είναι ένα τόσο διαδεδομένο και αγαπημένο παιχνίδι είναι ότι το κατέβασμα του παιχνιδιού δεν έχει καμία χρέωση. Υπάρχουν όμως οι αγορές εντός εφαρμογής οι οποίες αποφέρουν στους δημιουργούς τεράστια έσοδα. Πάντως, αυτές οι αγορές, δεν προσφέρουν τίποτα στην πορεία του παιχνιδιού, είναι περισσότερο για…διακοσμητικούς λόγους. Μιλήστε με το παιδί και ξεκαθαρίστε από την αρχή ότι δε συμφωνείτε με μια τέτοια πρακτική ή αν είστε περισσότερο «ελαστικοί» πάνω σε αυτό το θέμα ξεκαθαρίστε του ότι η οποία αγορά θα πρέπει να γίνεται εν γνώσει σας και πάντα μετά από συνεννόηση.

Τι δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία Ιουλίου-Σεπτεμβρίου 2018 από τις Γραμμές Βοήθειας του INSAFE

Με μικρές διαφοροποιήσεις σε σχέση με το προηγούμενο χρονικό διάστημα δόθηκαν στη δημοσιότητα από το δίκτυο των γραμμών βοήθειας του INSAFE τα συγκεντρωτικά στοιχεία Ιουλίου-Σεπτεμβρίου 2018.

Για άλλη μια φορά ο συνηθέστερος λόγος επικοινωνίας με τις Γραμμές Βοήθειας σε επίπεδο Ευρώπης είναι ο διαδικτυακός εκφοβισμός. Να σημειωθεί ότι εδώ παρουσιάζεται και η κυριότερη διαφορά της χώρας μας σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες καθώς ο κυριότερος λόγος επικοινωνίας με την Ελληνική Γραμμή βοήθειας είναι η υπερβολική ενασχόληση με το διαδίκτυο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία το δίκτυο των Γραμμών Βοήθειας του INSAFE έλαβε κατά τη διάρκεια τριών μηνών 10.169 κλήσεις που αφορούσαν θέματα σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου. Το 65% των κλήσεων προήλθε από τους ίδιους τους έφηβους ενώ το 13% από παιδιά ηλικίας 5-11 ετών.

Το πρόβλημα του διαδικτυακού εκφοβισμού αντιπροσωπεύει το 17% των κλήσεων, υπήρξε αύξηση κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα σε κλήσεις που αφορούσαν κάποιου είδους ηλεκτρονικού εγκλήματος (π.χ κλοπή προσωπικών δεδομένων) ενώ και τα θέματα σεξουαλικότητας στο διαδίκτυο παρουσίασαν άνοδο και μάλιστα κατά τρείς ποσοστιαίες μονάδες.

Τα διαδικτυακά παιχνίδια και η υπερβολική ενασχόληση με αυτά είναι ένα θέμα που εμφανίζεται πολύ συχνά σε αναφορές στις Γραμμές Βοήθειας. Το τελευταίο χρονικό διάστημα ιδιαίτερες αναφορές γίνονται για το FORTNITE. Το παιχνίδι προκαλεί ανησυχία σε πολλούς γονείς για διάφορους λόγους, όπως η ακούσια δαπάνη πραγματικών χρημάτων και η επαφή των παιδιών με αγνώστους.  Ένα πρόσφατο δημοσίευμα του BBC μάλιστα αποκαλύπτει ότι το Fortnite είχε αναφερθεί σε περισσότερες από 200 περιπτώσεις διαζυγίου το 2018, γεγονός που καταδεικνύει σαφώς ότι δεν είναι ένα πρόβλημα μόνο για τα παιδιά και τους νέους!

Αναλυτικά τα στατιστικά στοιχεία των Γραμμών Βοήθειας μπορείτε να βρείτε λεπτομερώς στη διεύθυνση www.betterinternetforkids.eu/helpline-statistics.

Πόσος χρόνος είναι “πολύς χρόνος” στην οθόνη για ένα παιδί;

H χρήση οθονών από παιδιά μικρότερα των 2 ετών σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής θα πρέπει να αποφεύγεται. Οι συμβουλές ναι μεν είναι σαφείς άρα θεωρητικά εύκολο να ακολουθηθούν, στην πράξη όμως τα πράγματα αλλάζουν. Τι  κάνει ένας γονιός  όταν οι παππούδες θέλουν να μιλήσουν με το εγγόνι τους μέσω διαδικτύου ή όταν τα παιχνίδια που έχει ένα μωρό δεν έχουν οθόνη αλλά συνδέονται με το Διαδίκτυο; Πώς ένας γονέας μπορεί να ανταπεξέλθει στο γονικό του ρόλο έχοντας να αντιμετωπίσει αυτό το νέο ψηφιακό περιβάλλον που πλέον κυριαρχεί στη ζωή μας;

Οι γονείς σήμερα ακούν και διαβάζουν για τις επιπτώσεις της υπερβολικής ενασχόλησης με το διαδίκτυο και πόσο μπορεί αυτό να επηρεάσει τη ζωή ενός παιδιού. Από την άλλη πλευρά τα παιδιά ενθαρρύνονται ολοένα και περισσότερο να εμπλέξουν την εκπαιδευτική διαδικασία με την τεχνολογία ενώ όλοι παραδέχονται ότι στο μέλλον όλες οι πτυχές  της ζωής μας , πόσο μάλλον η επαγγελματική, θα είναι  άρρηκτα συνδεδεμένες με τον ψηφιακό κόσμο.   

Οι γονείς μπερδεύονται και αναζητούν καθοδήγηση από τους ειδικούς: Ποιο είναι το σημείο εκείνο που ο χρόνος στην οθόνη για ένα παιδί είναι πολύς και απαιτείται εξωτερική παρέμβαση;

Στο πρόσφατο συνέδριο FOSI Briefs the Hill στο Kids, Screen Time & “Tech Addiction” οι ειδικοί του panel εξέτασαν τη χρήση της τεχνολογίας και τις επιπτώσεις της στην ανάπτυξη των παιδιών. Ο Dr. Michael Rich, από το  Κέντρο για τα Μέσα και την Παιδική Υγεία του Χάρβαρντ, μίλησε ειδικά για τον όρο “εξάρτηση από την τεχνολογία”. Υπενθύμισε στο κοινό ότι η συγκεκριμένη φράση  χρησιμοποιείται ναι μεν «χαλαρά» στην κοινωνία αλλά πλέον έχει πραγματικό νόημα στην ιατρική κοινότητα. Εξήγησε ότι ένας προτιμητέος όρος είναι “προβληματική χρήση διαδραστικών μέσων”.

Οι ειδικοί των ομάδων συζήτησαν επίσης την ανάγκη για ισορροπία στις δραστηριότητες των παιδιών και τον τρόπο με τον οποίο ορισμένα παιδιά οδηγούνται στο να  επιλέξουν να περάσουν περισσότερο χρόνο στον αθλητισμό παρά στις δραστηριότητες στο διαδίκτυο. Υπήρξε συναίνεση ότι δεν υπάρχει σωστή απάντηση στο ερώτημα πόσο χρόνο πρέπει να δαπανούν τα παιδιά στο Διαδίκτυο.

Εν κατακλείδι , ομόφωνα αποφασίστηκε ότι υπάρχει ανάγκη για περισσότερη έρευνα. Αυτός άλλωστε είναι ένας απίστευτα νέος χώρος… Στην πραγματικότητα η σημερινή γενιά παιδιών είναι η πρώτη γενιά που γεννιέται σε έναν online κόσμο όπου ένα αρκουδάκι έχει τη δυνατότητα να διαβάζει ιστορίες, μπορούν να συνδεθούν με οικογενειακά ή φιλικά πρόσωπα που βρίσκονται στην άλλη πλευρά του κόσμου και τους προσφέρονται  ευκαιρίες να ταξιδέψουν και να εξερευνήσουν  διαφορετικές χώρες από τη συσκευή στην τσέπη τους. Οι συνέπειες στη γνωστική, συμπεριφορική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών από αυτή τη νέα κατάσταση δεν έχουν ακόμη καθιερωθεί και διερευνηθεί.

Πηγή: Family Online Safety Institute